X
🔧

Settings

Search type

Word search: Languages

Word search: Databases

🌏 Region(s): Ryukyu (Okinawa)

ふぃらちゅん【開ちゅん】

firachun

Pronunciation: [ɸiɾat͡ɕuŋ̍]

Definition

Verb

  1. To open

Etymology

Cognate with Kagoshima ひらっ hiraq; Okinawan ひらちゅん hirachun and ふぃらちゅん firachun; and standard Japanese ひらく【開く】 hiraku "to open".

Historical Ryukyuan attestations

  • 沖縄語典 Okinawa goten (Okinawan language dictionary) (1896), by Masayo Nakamoto, records "「ひらちゆん」開(ヒラク)、闢、發".

Spelling

OrthographyForm
Kanji開ちゅん
Kanaふぃらちゅん
New Okinawa Moji懲らちゅん
Romanizationfirachun
Pronunciation (IPA)[ɸiɾat͡ɕuŋ̍]

Verb Paradigm

Central Okinawan ku-type verb: firachun

 

 

Imperfective

Perfective

Negative

Negative Perfective

Indicative

PRED

firachun

firachan

firakan

firakantan

ATT

firachuru

firacharu

Progressive

PRED

firachoon

firachootan

firacheewuran

firacheewurantan

ATT

firachooru

firachootaru

Causative

PRED

firakasun

firakachan

firakasan

firakasantan

ATT

firakasuru

firakacharu

Passive and Potential

PRED

firakariyun,
firakariin

firakaritan,
firakattan

firakariran,
firakaran

firakarirantan,
firakaratan

ATT

firakariyuru,
firakariiru

firakaritaru,
firakattaru

Causative-Passive

PRED

firakasariyun,
firakasariin

firakasaritan

firakasariran

firakasarirantan

ATT

firakasariyuru,
firakasariiru

firakasariraru

Intransitivizing resultative (For transitive verbs only)

PRED

firacheen

firacheetan

firacheeneen

firacheeneentan

ATT

firacheeru

firacheetaru

Preparatory

PRED

firachoochun

firachoochan

firacheeukan

firacheeukantan

ATT

firachoochuru

firachoocharu

Base forms

Form

Construction

Root

firak-

Dictionary

firachun

Attributive or Adnominal

firachuru

Apocopated (indicative imperfective)

firachu-

Adverbial

firachi

Volitional-Presumptive

firaka

Conjunctive

firachi

Representative

firachai

Imperative

firaki,
firakee

Conditional

firakee

Common attributive (adnominal) constructions

Form

Construction

Conjecture

firachuru haji

So as to...

firachuru gutu

Before...

firachuru mee

While...

firachuru qweeda, firanuru-qweema

Purpose

firachuru tami ni

Common conjunctive constructions

Form

Construction

Request

firachi-kwimisooree

Benefactive

firachi-kwiin

Completive

firachi-neen

Concessive conditional

firachi-n

After...

firachi-kara

After...

firachi-atu

Common adverbial constructions (adjectival compounds)

Form

 

Imperfective

Perfective

Negative

Negative perfective

Desiderative

PRED

firachi-busan

firachi-busantan

firachi-bushikoo neen,

firachi-bushikoo neeran

firachi-bushikoo neentan,

firachi-bushikoo neerantan

ATT

firachi-busaru

firachi-busataru

Easy to...

PRED

firachi-yassan

firachi-yassantan

firachi-yashikoo neen,

firachi-yashikoo neeran

firachi-yashikoo neentan,

firachi-yashikoo neerantan

ATT

firachi-yassaru

firachi-yassataru

Hard to...

PRED

firachi-gurisan

firachi-gurisantan

firachi-gurikoo neen,

firachi-gurikoo neeran

firachi-gurikoo neentan,

firachi-gurikoo neerantan

ATT

firachi-gurisaru

firachi-gurisataru

Common adverbial constructions (verbal compounds)

Form

 

Imperfective

Perfective

Negative

Negative perfective

Exalting

PRED

firachi-misheen

firachi-misheentan

firachi-misooran

firachi-misoorantan

ATT

firachi-misheeru

firachi-misheetaru,
firachi-misoocharu

Common adverbial constructions (nominal compounds)

Form

Construction

While (simultaneously)...

firachi-gachii

Common apocopated constructions

Form

Construction

Reported past

firachu-tan

Nominalizing

firachu-shi

Concessive

firachu-shiga

Cause-effect

firachu-kutu

Prohibitive

firachu-na

Provisional conditional

firachu-raa

Questions

firachu-ga

Other constructions

Form

 

Imperfective

Perfective

Negative

Negative perfective

Polite

PRED

firachabiyun,
firachabiin

firachabitan

firachabiran

firachabirantan

ATT

firachabiyuru,
firachabiiru

firachabitaru

Polar questions

PRED

firachumi

firachii

firakani

firakantii

Verb paradigms are based off several sources including, but not limited to:

  • Funatsu, Yoshiaki. (1988). 美しい沖縄の方言①. [Utsukushii Okinawa no kotoba 1]. ISBN4-905784-19-0.
  • Sakihara, Mitsugu. (2006). Okinawan-English Wordbook. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 0824831020.
  • Shizato, Rumiko and Iwasaki, Shoichi. (2024). Basic Okinawan: From Conversation to Grammar. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 9780824893651.

意味:ひらく【開く】

+ amend/report

開ちゅん
Cite this entry: Read, Zachary. (2025, February 2). ふぃらちゅん【開ちゅん】 : firachun | define meaning. JLect: Japonic Languages and Dialects Database. Retrieved 2025, March 14, from https://www.jlect.com/entry/6850/firachun/.